Thông quan là gì? Đây là kiến thức rất quan trọng mà bạn cần phải hiểu rõ nếu muốn xuất/nhập khẩu hàng hóa. Trong bài viết này, HPW CARGO sẽ giải đáp cho bạn khái niệm thông quan hàng hóa là gì và những thông tin quan trọng liên quan tới thủ tục này nhé!
Thông quan là gì?
Theo khoản 1 Điều 4 Luật Hải quan năm 2014, thông quan là việc hoàn thành các thủ tục hải quan để hàng hóa được nhập khẩu, xuất khẩu hoặc đặt dưới chế độ quản lý nghiệp vụ hải quan khác.
- Đối với hàng hóa xuất khẩu hoặc nhập khẩu, bạn cần xử lý các thủ tục hải quan, thanh toán thuế và lệ phí liên quan. Điều này bao gồm việc khai báo hải quan, mã hóa hàng hóa đúng mã số hải quan, tính toán, thanh toán thuế và lệ phí áp dụng.
- Theo dõi quá trình thông quan hàng hóa để đảm bảo rằng mọi thủ tục hải quan được hoàn tất và hàng hóa được thông quan thành công. Báo cáo, ghi chép tất cả các giao dịch và tài liệu liên quan để có thể theo dõi. Bên cạnh đó, cần bảo mật những thông tin liên quan đến thông quan hàng hóa.
Thông quan là việc hoàn thành các thủ tục hải quan để hàng hóa được nhập khẩu, xuất khẩu hoặc đặt dưới chế độ quản lý nghiệp vụ hải quan khác
Vậy là bạn đã biết thông quan là gì rồi, tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu xem hàng hóa cần đảm bảo những điều kiện nào thì mới được thông quan nhé.
Điều kiện để hàng hóa được thông quan
Để hàng hóa được thông quan, có một số điều kiện cần được tuân thủ. Dưới đây là những điều kiện chính:
Những đối tượng được phép thông quan
Dưới đây là 2 đối tượng chính áp dụng thủ tục thông quan này đó là hàng hóa và phương tiện, không áp dụng cho các đối tượng con người.
- Hàng hóa: Đây là các sản phẩm, hàng hoá hoặc tài sản được vận chuyển qua biên giới hoặc từ một quốc gia sang quốc gia khác. Hàng hóa có thể bao gồm các mặt hàng như hàng điện tử, quần áo, máy móc, thực phẩm, hóa chất, v.v. Khi thông quan, hàng hóa cần phải tuân thủ các quy định, quy tắc và thuế quan của quốc gia đích hoặc khu vực nhập khẩu.
- Phương tiện: Đối tượng thứ hai được phép thông quan là phương tiện. Đây là các phương tiện vận chuyển được sử dụng để chuyên chở hàng hóa qua biên giới, bao gồm tàu, máy bay, ô tô, xe tải, v.v. Việc thông quan phương tiện yêu cầu kiểm tra và tuân thủ các quy định liên quan đến an ninh, quy định kỹ thuật và quản lý vận hành.
Đảm bảo thực hiện đúng thủ tục thông quan
- Để được thông quan, hàng hóa cần tuân thủ đúng quy trình và thủ tục thông quan được quy định bởi cơ quan hải quan. Điều này bao gồm việc hoàn thành đầy đủ và chính xác các tài liệu cần thiết, khai báo hàng hóa đúng quy cách, tính toán và thanh toán thuế và lệ phí áp dụng.
- Cần lưu ý trong việc thông quan, người chịu trách nhiệm tiến hành thủ tục thông quan hoặc thực hiện nghiệp vụ hải quan. Họ cần phải có đầy đủ kiến thức, hiểu biết để đảm bảo quá trình thông quan diễn ra chính xác và phù hợp.
Để được thông quan, hàng hóa cần tuân thủ đúng quy trình và thủ tục thông quan được quy định bởi cơ quan hải quan
Quy trình, thủ tục thông quan hàng hóa
Để thực hiện thông quan hàng hóa. Bạn cần hiểu rõ và tìm hiểu kỹ các quy trình, thủ tục kỹ lưỡng, bao gồm các bước phía dưới:
Bước 1: Điền tờ khai hải quan
- Bước đầu tiên là điền tờ khai hải quan, cũng được gọi là tờ khai xuất nhập khẩu. Tờ khai hải quan là tờ khai cần điền các thông tin chi tiết về hàng hóa như mô tả, giá trị, số lượng, xuất xứ, … và in mã vạch hải quan lên tờ khai hải quan để bộ phận hải quan tìm được số tờ khai nhanh chóng hơn.
- Tờ khai hải quan thường được điền và nộp trực tuyến qua hệ thống điện tử của cơ quan hải quan hoặc qua các mẫu tờ khai giấy.
Bước đầu tiên là điền tờ khai hải quan, cũng được gọi là tờ khai xuất nhập khẩu
Bước 2: Mở tờ khai
Sau khi điền tờ khai hải quan, bạn cần gửi tờ khai đến cơ quan hải quan có thẩm quyền. Cơ quan hải quan sẽ tiến hành kiểm tra thông tin và xác minh tính chính xác của tờ khai. Trong quá trình này, cơ quan hải quan có thể yêu cầu bổ sung thông tin hoặc tài liệu để đảm bảo tuân thủ quy định.
Đối với luồng xanh
Nếu có hiển thị là luồng xanh thì chỉ cần cầm tờ khai để đi thanh lý.
Đối với luồng vàng
Nhân viên giao nhận sẽ cầm nguyên bộ hồ sơ xuống gặp hải quan đăng ký để làm thủ tục. Hải quan đăng ký có chức năng kiểm tra tính hợp lệ của bộ chứng từ.
- Nếu bộ chứng từ không hợp lệ sẽ trả lại và yêu cầu bổ sung thêm chứng từ hoặc tờ khai truyền sai sẽ được yêu cầu truyền bổ sung, sau khi bổ sung chứng từ đầy đủ thì tiếp tục làm việc với hải quan đăng ký để thông quan hàng.
- Nếu không còn gì nghi vấn cán bộ hải quan đăng ký sẽ tiến hành nhập thông tin lên hệ thống và tiến hành thông quan hàng hóa.
- Còn nếu vẫn còn nghi vấn hải quan đăng ký sẽ yêu cầu chuyển luồng đỏ, đưa hồ sơ lên lãnh đạo vào chuyển hồ sơ sang bộ phận kiểm hóa.
Đối với luồng đỏ
- Khi tờ khai là luồng đỏ, hoặc là bị chuyển kiểm như đã nêu ở trên. Thì nhân viên giao nhận sẽ tiến hàng kiểm tra trên hệ thống điện tự của hải quan để biết được thông tin chuyển kiểm của tờ khai (tên cán bộ kiểm hóa, số điện thoại, các thông tin khác…).
- Nhân viên giao nhận sẽ sắp xếp với cán bộ kiểm hóa để tiến hành kiểm hóa. Sau khi kiểm hóa xong nếu hàng đúng như đã khai báo và không có gì nghi vấn thì cán bộ kiểm hóa sẽ nhập tờ khai lên hệ thống và tiến hành thông quan hàng.
- Nếu kiểm tra thấy hàng không đúng như đã khai thì cán bộ hải quan sẽ trình lên lãnh đạo để xin ý kiến giải quyết, đối với trường hợp này thì sẽ xử lý theo từng lô hàng cụ thể và cách xử lý cũng khác nhau.
Bước 3: Thông quan tờ khai hải quan
Sau khi cơ quan hải quan xác nhận và chấp thuận tờ khai hải quan, bạn sẽ nhận được thông báo thông quan. Điều này cho phép bạn tiến hành vận chuyển hàng hóa từ cảng hoặc sân bay xuất phát đến đích cuối cùng. Trong quá trình thông quan, cơ quan hải quan có thể thực hiện kiểm tra hàng hóa và xác nhận tính chính xác của thông tin khai báo.
Bước 4: Mang hàng về kho
Sau khi hàng hóa đã thông quan, bạn có thể tiến hành vận chuyển hàng từ cảng hoặc sân bay về kho của bạn hoặc của khách hàng. Quá trình này bao gồm các hoạt động như xếp dỡ, lưu kho, kiểm tra lại hàng hóa và cập nhật thông tin liên quan.
Sau khi hàng hóa đã thông quan, bạn có thể tiến hành vận chuyển hàng từ cảng hoặc sân bay về kho của bạn
Phí thông quan là bao nhiêu?
Phí thông quan (hoặc còn gọi là phí hải quan) có thể khác nhau tùy thuộc vào quốc gia, loại hàng hóa và giá trị hàng hóa. Các loại phí thông quan thông thường bao gồm:
- Thuế nhập khẩu: Đây là khoản phí tính dựa trên giá trị hàng hóa nhập khẩu và được áp dụng để bảo vệ nền kinh tế nội địa, đảm bảo cạnh tranh công bằng với hàng hóa sản xuất trong nước. Thuế nhập khẩu được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm của giá trị hàng hóa.
- Lệ phí hải quan: Đây là khoản phí dùng để đền bù cho các dịch vụ và công việc của cơ quan hải quan trong việc xử lý và kiểm tra hàng hóa. Lệ phí này có thể được tính theo tỷ lệ phần trăm của giá trị hàng hóa hoặc theo mức định mức.
- Phí xử lý hải quan: Đây là khoản phí dùng để bù đắp cho công việc xử lý thông quan hàng hóa. Phí này được tính dựa trên quy mô và phức tạp của quy trình thông quan.
Biểu mức thu phí hải quan và lệ phí hàng hóa, phương tiện vận tải quá cảnh:
Nội dung thu | Mức thu |
Phí hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh | 20.000 đồng/tờ khai |
Phí hải quan kiểm tra, giám sát, tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ | 200.000 đồng/01 đơn |
Phí hải quan cấp sổ ATA | 1.000.000 đồng/sổ |
Phí hải quan cấp lại sổ ATA | 500.000 đồng/sổ |
Lệ phí đối với hàng hoá quá cảnh | 200.000 đồng/tờ khai |
Lệ phí đối với phương tiện vận tải quá cảnh đường bộ (gồm: ô tô, đầu kéo, máy kéo) | 200.000 đồng/phương tiện |
Lệ phí đối với phương tiện vận tải quá cảnh đường thủy (gồm: tàu, ca nô, đầu kéo, sà lan) | 500.000 đồng/phương tiện |
Các trường hợp được miễn thu phí hải quan được quy định tại Điều 3 Thông tư 14/2021/TT-BTC, áp dụng đối với các loại hàng viện trợ nhân đạo, quà tặng cho cơ quan nhà nước, hàng hóa có tổng số tiền thuế dưới 50.000 Việt Nam đồng hay các phương tiện thường xuyên qua lại biên giới.
Kiểm tra sau thông quan
Kiểm tra sau thông quan là một giai đoạn quan trọng trong quá trình thông quan hàng hóa. Sau khi hàng hóa đã được thông quan và vận chuyển đến đích cuối cùng, có một số hoạt động kiểm tra cần được thực hiện để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định. Dưới đây là một số hoạt động kiểm tra sau thông quan thường được thực hiện:
- Kiểm tra hàng hóa: Hàng hóa sẽ được kiểm tra để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định. Các yếu tố được kiểm tra có thể bao gồm mô tả hàng hóa, số lượng, chất lượng, xuất xứ và các yêu cầu khác liên quan đến an toàn và quy chuẩn kỹ thuật.
- Kiểm tra tài liệu: Tài liệu liên quan đến thông quan hàng hóa sẽ được kiểm tra để đảm bảo tính đầy đủ và chính xác. Điều này bao gồm kiểm tra hóa đơn xuất nhập khẩu, giấy tờ chứng nhận xuất xứ, giấy tờ vận chuyển, bằng chứng thanh toán, v.v.
- Kiểm tra hải quan: Cơ quan hải quan có thể tiến hành kiểm tra sau thông quan để xác minh tính chính xác của thông quan và đảm bảo tuân thủ quy định. Điều này bao gồm kiểm tra hàng hóa trực tiếp, kiểm tra hồ sơ và xác minh thông tin.
- Cập nhật thông tin: Trong giai đoạn kiểm tra sau thông quan, thông tin liên quan đến hàng hóa và quá trình thông quan có thể được cập nhật và điều chỉnh nếu cần thiết.
Quá trình kiểm tra sau thông quan có thể được thực hiện bởi cơ quan hải quan, các cơ quan liên quan khác hoặc các bên tham gia trong quá trình vận chuyển và giao nhận hàng hóa. Mục đích chính của kiểm tra sau thông quan là đảm bảo rằng hàng hóa đã được thông quan đúng quy cách và tuân thủ quy định của quốc gia hoặc khu vực nơi hàng hóa được nhập khẩu hoặc xuất khẩu.
Kiểm tra sau thông quan là một giai đoạn quan trọng trong quá trình thông quan hàng hóa
Thời gian để thông quan hàng hóa là bao lâu?
Thời gian thông quan trung bình đối với hàng nhập khẩu năm 2022 dao động khoảng 36 giờ. Tuy nhiên, thời gian để thông quan hàng hóa có thể khác nhau tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Quy mô lô hàng: Thời gian thông quan có thể phụ thuộc vào kích thước và quy mô của lô hàng. Một lô hàng nhỏ hơn thường có thể được xử lý nhanh chóng hơn so với một lô hàng lớn.
- Loại hàng hóa: Loại hàng hóa cũng có thể ảnh hưởng đến thời gian thông quan. Các mặt hàng đặc biệt, nhạy cảm, hoặc có yêu cầu kiểm soát nghiêm ngặt hơn có thể mất nhiều thời gian hơn để xử lý.
- Quy trình hải quan: Thời gian thông quan cũng phụ thuộc vào quy trình hải quan của quốc gia cụ thể. Quy định và quy trình thông quan có thể khác nhau giữa các quốc gia và khu vực.
- Độ tin cậy và sự chuẩn bị: Sự chuẩn bị tốt và cung cấp đầy đủ thông tin và tài liệu hải quan có thể giúp tăng tốc quá trình thông quan. Nếu thông tin bị thiếu hoặc không chính xác, có thể dẫn đến việc yêu cầu bổ sung thông tin và kéo dài thời gian xử lý.
- Cơ địa và tình hình thực tế: Cơ địa và tình hình thực tế cũng có thể ảnh hưởng đến thời gian thông quan. Ví dụ, một cảng bận rộn hoặc các biện pháp bảo mật nghiêm ngặt có thể gây chậm trễ trong quá trình thông quan.
Thời gian thông quan trung bình đối với hàng nhập khẩu năm 2022 dao động khoảng 36 giờ
Lưu ý khi làm thủ tục thông quan hàng hóa
- Đầu tiên, trường hợp người khai hải quan đã hoàn thành thủ tục hải quan nhưng chưa nộp, nộp chưa đủ số thuế phải nộp trong thời hạn quy định thì hàng hóa được thông quan khi được tổ chức tín dụng bảo lãnh về số tiền thuế phải nộp hoặc được áp dụng thời hạn nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
- Thứ hai, trường hợp chủ hàng hóa bị xử phạt vi phạm hành chính về hải quan bằng hình thức phạt tiền và hàng hóa đó được phép xuất khẩu, nhập khẩu thì hàng hóa có thể được thông quan nếu đã nộp phạt hoặc được tổ chức tín dụng bảo lãnh về số tiền phải nộp để thực hiện quyết định xử phạt của cơ quan hải quan hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Thứ ba, đối với hàng hóa phải kiểm tra, phân tích, giám định để xác định có đủ điều kiện được xuất khẩu, nhập khẩu, cơ quan hải quan chỉ thực hiện thông quan hàng hóa sau khi xác định hàng hóa được xuất khẩu, nhập khẩu trên cơ sở kết luận kiểm tra, phân tích, giám định hoặc thông báo miễn kiểm tra của cơ quan kiểm tra chuyên ngành theo quy định của pháp luật.
Những lưu ý khi làm thủ tục thông quan hàng hóa
Trên đây HPW CARGO đã giải đáp cho bạn những kiến thức thông quan là gì và những thông tin liên quan như điều kiện để hàng hóa xuất nhập khẩu được thông quan, quy trình, thủ tục thông quan, phí thông quan, thời gian để hàng hóa được thông quan và những lưu ý khi làm thủ tục thông quan.
Bạn có thể quan tâm: